Pacificatie lijn – The Violette Syndicate

Op mijn reis in 1993 ben ik een week in Yaniruma geweest, van 19 tot 26 Juli. Samen met mijn oom en twee gidsen hebben we een tweedaagse tournee gemaakt naar het noordelijk gedeelte van het gepacificeerde gebied.

Sinds de stichting van Yaniruma in 1979 hadden zich stroomopwaarts langs de Becking rivier twee nieuwe nederzettingen ontwikkeld. Dit betrof Mangge (1987) en Yafuvla (1988), ieder zo’n 7.5 kilometer verder stroomopwaarts. De grens van het gebied waar Korowai leven die gewend zijn aan contact met buitenstaanders, en Korowai die geen contact hebben met buitenstaanders liep in 1993 bij Yafuvla. De zendelingen noemen het de pacificatie lijn.

Later is dit gebied stroomopwaarts bekend geworden als Korowai Batu, de steen Korowai. Dit als verwijzing naar het gebruik van stenen bijlen waarmee ze letterlijk nog in het stenen tijdperk leefden. Inmiddels is de pacificatielijn verdampt, nieuwe nederzettingen meer noordelijk aan de Becking rivier zijn aangelegd en bij de nederzetting Danowage is in 2017 de airstrip geasfalteerd met als naam : Korowai Batu Airport.

Oversteken van de pacificatie lijn zonder uitnodiging is gevaarlijk. De Korowai zien buitenstaanders en zeker blanke mensen als zombies. Ze vormen een bedreiging voor het voortbestaan van hun universum. Het doden van de buitenstaander is daarmee te verkiezen boven het aangaan van contact. Dat is ook de reden dat het contact wat de zendelingen leggen, heel voorzichtig opgebouwd wordt. Vaak met behulp van genabuurde familieleden.

We vertrekken vanaf Yaniruma net als de regen opeens stopt. Een duidelijk pad in het oerwoud is er niet. Althans, niet zichtbaar voor ons. De gidsen kunnen zich wel orienteren. Het terrein is licht golvend onderbroken door riviertjes en rivierbeddingen. Er komt niet veel licht door de hoge boomkruinen. Iets hoger gelegen stukken zijn wat makkelijker te belopen, lager gelegen stukken zijn soms zo overgroeid dat er via omgevallen boomstammen een pad wordt gekozen.

Hier eindigt de weg in Yaniruma en begint de jungle

In 1992 was Tim Cahill een van de eersten die een reportage maakte van een reis naar de Korowai. Zijn beschrijving van het lopen door de jungle valt niet te overtreffen :

We didn’t actually stroll through the swamp; the forest floor was a mass of kneehigh grasses, spongy marsh and low bushes. The undersory hid an uneven surface, full of brackish potholes and unexpected tussocks. The exposed roots of larger trees humped up out of the ground in a series of ankle-breaking traps. It was much easier, all in all, to walk on fallen trees that happened to point in the right general direction, and is was not easy to walk on the fallen trees at all. The larger ones were slippery with moss and the smaller ones tended to crumble under my weight. I thought, as soon as we get through this shit, we’ll be on our trail. About an hour later it occured to me that this shit was the trail.

In 1996 maakte journalist Paul Raffaele een reportage voor Readers Digest over de Korowai. In 2006 keert hij terug maar nu met het doel om verder te gaan dan de vorige keer en de pacificatielijn over te steken. Hij beschrijft zijn tocht van Yaniruma naar Yafufla in “Sleeping with Cannibals”. Hij deed er een dag over om naar Mangge te gaan en nog eens twee dagen om bij Yafufla te komen.

Wij deden er een halve dag over om in Mangge te komen waar we een korte pauze hielden, en liepen toen door naar Yafufla waar we in de namiddag aankwamen.

Het oerwoud van Nieuw Guinea herbergt geen grote roofdieren. Maar wel genoeg ongedierte. Ik had weliswaar een lange broek meegenomen in mijn rugzak maar dacht met een korte broek het voorbeeld van de gidsen te volgen. Onderweg werd ik door een duizendpoot gebeten. Ik had er nog nooit bij stilgestaan dat die giftig konden zijn. Aanvankelijk was er verwarring over welk dier mij gebeten had. Ik had door de pijn instinctief de boosdoener weggeslagen van mijn been zodat alleen twee kleine bijtwondjes overbleven. De gidsen keken verschrikt en vertelden mijn oom dat het een slang geweest moest zijn. Ze hielden er ernstig rekening mee dat ik het niet zou overleven. Maar nadat wat doorpraten (ik had geen slang gezien maar een klein zwart beestje) en de observatie dat ik voorlopig niet doodging, was de conclusie dat het een duizenpoot moest zijn geweest.

Nog steeds geen fijn bezit. In het NTVG van 1956 geeft luitenant ter zee Haneveld een overzicht van duizenpootbeten in Nieuw Guinea. Bij kinderen is zelfs een dodelijke afloop beschreven, volwassenen krijgen alleen zwelling en pijn. Hij geeft in zijn overzicht het advies om de plek van de wond af te binden, een incisie te doen en het gif uit te zuigen. Dat is precies wat we gedaan hebben. Ook al zijn de meest recente adviezen dat dit weinig meerwaarde heeft en potentieel juist meer (lokale) schade kan geven.

Innemen van pijnstillers nadat de incisie netjes verbonden is

Gelukkig kon ik nog redelijk lopen na mijn duizendpoot avontuur. Ik realiseerde me dat dit maar goed was ook. Hulp vragen was zinloos. Er was niemand die we konden bereiken en zelfs al konden we iemand bereiken, dan nog zou het meerdere dagen duren voordat die bij ons kon zijn. We eindigen de dag in Yafuvla. Het was een koude nacht waarbij we op een harde bamboevloer sliepen. Dicht tegen elkaar om nog iets warmte vast te houden.

De volgende ochtend staken we onder geleide van met pijl en boog bewapende inwoners van Yafuvla, de rivier over naar het woongebied van de Korowai. Na een stukje lopen bereikten we een kleine nederzetting. Er stonden een paar boomhuizen. Ik had geleerd van de vorige dag en had een lange broek aan. Het naar boven klimmen in een boomhuis was nog best lastig. Als ladder diende een boomstam met inkepingen aan de voorkant. De kunst was om niet om je as te draaien tijdens het klimmen waarbij je alle grip zou verliezen.

Na dit bezoek, werd de terugreis aanvaard. We werden in een kano teruggevaren naar Yaniruma. Hierbij een mooi uitzicht op de jungle vanaf het water. Ook die dag bleef het droog overdag, iets wat zeker niet vanzelfsprekend is in een regenwoud. Onderweg kwamen we nog een Korowai vader en zoon tegen op het water. De vaartocht was een prachtige afsluiting van ons bezoek aan de Korowai.